Spurt og svarað

SORPA er eingöngu móttökuaðili fyrir sorp, við sjáum hvorki um sorphirðu né tunnuleigu. 
Slíkar fyrirspurnir skal senda á viðeigandi sveitarfélag.

• Reykjavík
• Kópavogur
• Garðabær
• Hafnarfjörður
• Mosfellsbær
• Seltjarnarnes

SORPA er eingöngu móttökuaðili fyrir sorp, við sjáum hvorki um sorphirðu né tunnuleigu. 
Slíkar fyrirspurnir skal senda á fyrirtæki sem sjá um sorphirðu eða tunnuleigu fyrir fyrirtæki.

SORPA er eingöngu móttökuaðili fyrir sorp, við sjáum hvorki um sorphirðu né tunnuleigu. 
Slíkar fyrirspurnir skal senda á viðeigandi sveitarfélag.

• Reykjavík
• Kópavogur
• Garðabær
• Hafnarfjörður
• Mosfellsbær
• Seltjarnarnes

Móttaka fyrir skilagjaldsskyldar umbúðir eru í höndum Endurvinnslunnar hf.

Fyrirspurnir er varða greiðslu skal senda á netfang Endurvinnslunnar (evhf@evhf.is) eða hafa samband í síma 588 8522.

Nóg er að skola úr umbúðum þannig að það komi ekki lykt af þeim inni hjá þér.

Ef leikföngin ganga fyrir rafmagni eða rafhlöðum þá á að skila þeim í gám fyrir raftæki á endurvinnslustöðvum okkar. Tunnur fyrir plastumbúðir við heimili eru eingöngu ætlaðar fyrir plastumbúðir þannig að best er að skila plastleikföngum á endurvinnslustöðvar.

SORPA tekur ekki við lyfjum frá einstaklingum.

Tekið er við lyfjum endurgjaldslaust í öllum apótekum.

Lyfin skulu tekin úr ytri umbúðum, þ.e. þeim umbúðum sem hafa ekki komist í snertingu við lyfin. Ytri umbúðir skulu flokkaðar eftir tegund umbúða, oftast er um að ræða pappír, plast eða gler. Innri umbúðum, s.s. pilluspjöldum, skal skilað með lyfjunum í apótek.

Ef mögulegt er þá er best að taka umbúðirnar í sundur og flokka síðan. Ef það er ekki hægt þá eru oft leiðbeiningar utan á umbúðum sem segja í hvaða flokk þær fara. Ef þú ert óviss hvernig á að flokka þá er best að setja umbúðirnar með blönduðum heimilisúrgangi.

Þumalputtareglan er sú að ef þú krumpar það saman og það sprettur út aftur er það plast, ef það helst samankrumpað er það ál.

Ýmsar umbúðir eru samsettar úr ólíkum efnum og eru þar af leiðandi ekki hentugar til endurvinnslu. Best er að aðskilja umbúðir eins og mögulegt er og setja svo í viðeigandi flokkunarílát. Ef það er ekki hægt eða ef þú ert í vafa þá er best að umbúðirnar fari með blönduðum úrgangi. Þá eru minni líkur á að þær þvælist fyrir efni sem raunverulega er hægt að endurvinna.

Gjafaumbúðir úr pappír flokkast með pappír, líka þó hann sé úr glanspappír. Ef umbúðirnar eru úr plasti þá flokkast þær með plasti. Góð regla til að þekkja pappír og plast í sundur er að pappír rifnar auðveldlega á meðan það teygist á plastinu.

Gjafabönd flokkast sem plast og er mikilvægt að þau fari í réttan farveg. Ef þau fara með almennu rusli er hætta á að böndin vefjist utan um flokkunarvélar okkar sem gerir vélarnir óstarfhæfar.

Það er alltaf best að aðskilja efni eins og mögulegt er. Ef það er ekki hægt þá mega kertavax afgangar fara með þar sem vaxið brennur við endurvinnslu á málmkoppunum.

Flugeldarusl má alls ekki fara í tunnu fyrir blandaðan heimilisúrgang.

Flugeldarusli má henda á endurvinnslustöðvum SORPU þegar þær opna á nýju ári. Ósprungnir flugeldar fara í spilliefnagám á endurvinnslustöðvum.

Látum flugeldarusl ekki grotna niður og verða að drullu og sóðaskap. Leir er notaður í botninn á skottertum sem gerir það að verkum að pappinn sem eftir verður er ekki hæfur til endurvinnslu. 

Lífplast er ekki hægt að endurvinna með plasti og fer því ekki með plastinu. Eins og er þá er það ekki að jarðgerast nógu vel og getur truflað jarðgerðina. Ekki setja lífplast með matarleifum. Best að setja lífplast í blandaðan úrgang.

Það er mikilvægt að eldhúsið og heimilið mæti kröfum um aukna flokkun. Þetta er hins vegar alveg valkvætt hvernig það er gert. En það er gott að eiga sérstök ílát fyrir plast og pappa/pappír. Allir íbúar höfuðborgarsvæðisins fá svo afhent sérstakt ílát fyrir matarleifar og bréfpoka með vorinu 2023. Ennfremur þarf að flokka gler, málma og skilagjaldsskildar umbúðir (flöskur og dósir) og því ágætt að gera einhverjar ráðstafanir varðandi það.

Já, vinsamlegast hafið samband í síma 520 2200.

Efnismiðlun Góða hirðisins er markaður fyrir notuð byggingarefni og ýmsar vörur sem geta nýst til framkvæmda og listsköpunar. Efnimiðlunin er staðsett á Köllunarklettsvegi 1 en það stendur til að opna stóra efnismiðlun á Breiðhellu fyrir haustið 2025.

Nei, SORPA tekur eingöngu við spilliefnum frá heimilum. Fyrirtækjum er bent á Terra Efnaeyðingu.

Hægt er að hafa samband við SORPU í síma 520 2200.
Ef hlutur fór óvart í gám fyrir skilagjaldsskyldar umbúðir til góðgerðamála er hægt að hafa samband við Græna skáta í síma 550 9800 eða í graenir@skatar.is
Ef hlutur fór óvart í gám fyrir skilagjaldsskyldar umbúðir sem fara til Endurvinnslunnar hf. er hægt að hafa samband við Endurvinnsluna í síma 588 8522 eða í evhf@evhf.is

Rannsóknir okkar sýndu að of mikið af flokkanlegum úrgangi hefur verið að berast til okkar í svörtum pokum og endað í urðun þegar auðveldlega hefði verið hægt að flokka úrganginn betur og koma honum í réttan endurvinnslufarveg.

Bann á svörtum pokum snýst þess vegna fyrst og fremst um gagnsæi en eftir að við fórum að banna svarta poka hefur dregið úr urðun um 1.200 tonn á einu ári. Verkefnið hefur þar af leiðandi gengið vel og flestir hafa tekið vel í það enda eru flestir sammála um mikilvægi þess að flokka.

Til að auka árangurinn enn frekar höfum við nú byrjað að rukka 500 krónur fyrir hvern svartan poka sem kemur inn á endurvinnslustöðvar okkar og inniheldur úrgang.

Svörtu pokana er þó ennþá hægt að nota, til dæmis til þess að fara með dósir og flöskur í Endurvinnsluna (Dalvegi, Knarravogi eða Árbæ) eða fyrir föt sem fara í grenndargáma.

Ef það þarf síðan að henda svörtum pokum, t.d. ef þeir eru slitnir og ónýtir, þá er hægt að henda þeim í gám fyrir plast á grenndarstöðvum eða endurvinnslustöðvum og þannig fara þeir í endurvinnslu.

Nei, það er með öllu óheimilt að ná í hluti eða efni úr gámum á endurvinnslustöðvum. Nytjahluti er hægt að versla hjá Góða hirðinum. Þá er Efnismiðlun Góða hirðisins markaður fyrir notuð byggingarefni og ýmsar vörur sem geta nýst til framkvæmda og listsköpunar. Efnisimiðlanir eru staðsettar á Endurvinnslustöðvum okkar að Sævarhöfða og Breiðhellu.

Grenndargámakerfið er rekið af SORPU, sem er með verktaka í losun á gámunum. Ákvörðun um  staðsetningu grenndarstöðva, fjölda gáma á hverjum stað, er í höndum sveitarfélaganna sjálfra. Viljir þú láta vita af fullum grenndargámum eða slæmri umgengni þá er hægt að senda SORPU ábendingu sem við svo komum í réttan farveg.

SORPU ber að fylgja öryggisstöðlum við útboð og var farið yfir mögulegar gerðir og stærðir lúgu á gámunum áður en þeir voru boðnir út. Niðurstaðan var að fullnýta þá stærð sem staðlar leyfa, sem er 20 sm í þvermál. Helsta ástæða þess að öryggisstaðallinn kveður á um hámarks stærð er að koma í veg fyrir að forvitin börn fari inn í gámana, líkt og gerst hefur með skelfilegum afleiðingum. SORPA hefur því einfaldlega ekki leyfi til að hafa op grenndargámanna stærri, jafnvel þó við vildum gjarnan geta komið betur til móts við þarfir íbúanna. 

Sorpa sækir ekki jólatré til íbúa en hægt er að koma með trén á endurvinnslustöðvar okkar. Sum sveitarfélög á höfuðborgarsvæðinu sækja trén til íbúa en nánari upplýsingar um það finnurðu á miðlum þíns sveitarfélags. Þá er líka hægt að nýta heimsækingarþjónustu íþróttafélaganna.

Nei SORPA selur ekki flokkunarílát. Gott er að athuga hjá verslunum sem selja heimilis- eða skrifstofubúnað.

Íbúar greiða fyrir losun úrgangs frá daglegum heimilisrekstri í gegnum sorphirðugjöld. Úrgangur frá framkvæmdum fellur ekki þar undir og því greiða íbúar fyrir hann við losun á endurvinnslustöð.

Rekstraraðilar hafa ekki greitt sorphirðugjöld til sveitarfélaga og greiða því fyrir losun flestra úrgangstegunda.

SORPA áskilur sér rétt til að endurskoða persónuverndaryfirlýsingu þessa reglulega og uppfæra eftir þörfum. Ef um efnislega uppfærslu er að ræða mun þér verða tilkynnt um slíkt áður en uppfærð yfirlýsing tekur gildi. Minni háttar breytingar s.s. orðalagsbreytingar taka gildi við birtingu á vefsvæði SORPU.

SORPA kann að senda út tilkynningar með fréttum af starfseminni á viðskiptavini eða tengiliði viðskiptavina og aðra þá sem sérstaklega hafa skráð sig á tölvupóstlista byggðasamlagsins. Vinnsla tölvupóstfanga í þeim tilgangi er byggð á lögmætum hagsmunum SORPU af markaðssetningu og því að tryggja viðskiptavinum fyrirmyndar þjónustu.

Ef þú óskar ekki eftir því að vera á tölvupóstlista SORPU getur þú ávallt afskráð þig með því að smella afskráningarhlekk sem fylgir sérhverjum tölvupósti. Þá minnir SORPA jafnframt tengiliði tölvupósta reglulega á rétt þeirra til afskráningar af tölvupóstlistanum.

Söfnun og vinnsla persónuupplýsinga þinna fer fram þar sem hún er nauðsynleg til að gera eða efna samning milli þín og SORPU eða fullnægja lagaskyldu í samræmi við 2. og 3. tl. 1. mgr. 9. gr. persónuverndarlaga.

Í ákveðnum tilvikum óskar SORPA eftir upplýstu samþykki þínu fyrir vinnslu persónuupplýsinga í samræmi við kröfur persónuverndarlaga. Í þeim tilvikum getur þú hvenær sem er dregið veitt samþykki til baka og er þá þeirri vinnslu sem samþykkið nær til hætt. Afturköllun samþykkis hefur þó ekki áhrif á vinnslu persónuupplýsinga fram að afturkölluninni.

Í ákveðnum tilvikum er unnið með persónuupplýsingar vegna þess að SORPA, þú sjálfur eða þriðji aðili hefur lögmæta hagsmuni af því að upplýsingar séu unnar. Slík vinnsla fer einungis fram ef hagsmunir SORPU og/eða þriðja aðila af því að vinnslan fari fram vegi þyngra en einkalífshagsmunir þínir að undangengnu sérstöku hagsmunamati þar um. Eftirfarandi vinnsluaðgerðir fara fram á grundvelli lögmætra hagsmuna:

• Vinnsla til að einfalda þjónustu og stuðla að betri upplýsingagjöf til notenda.
• Staðfesting á lánshæfi í tengslum stofnun reikningsviðskipta og uppfletting í vanskilaskrá.
• Vinnsla í þágu innheimtu vanskilakrafna, þ.m.t. vöktun vanskilaskrár.
• Vinnsla í þágu þróunar og prófunar á nýjum vörum og þjónustuleiðum, þjónustu- og tölfræðigreiningar og gæðaeftirlits.
• Vinnsla í þágu net- og upplýsingaöryggis.
• Vinnsla til að tryggja öryggis- og eignavörslu byggðasamlagsins og, m.a. með öryggismyndavélum og varðveislu annars konar rafrænna samskipta.
• Varðveisla efnis sem verður til við rafræna vöktun t.d. ef nauðsynlegt er að varðveita efni til að afmarka, setja fram eða verjast lagalegum kröfum fyrir dómi eða annars staðar.
• Bílnúmeravöktun og uppfletting í ökutækjaskrá til að greina dreifingu viðskiptavina á endurvinnslustöðvum og aðlaga þjónustu og gjaldskrá í kjölfarið.
• Vinnsla í þágu markaðs- og kynningarstarfs byggðasamlagsins þ.m.t. markhópagreining og í þágu beinnar markaðssetningar sem m.a. felst í rafrænni upplýsingagjöf til þín um þjónustu og opnunartíma starfstöðva.

Almennt vinnur SORPA ekki með viðkvæmar persónuupplýsingar um þá einstaklinga sem þessi persónuverndaryfirlýsing nær til en það er ekki útilokað t.d. ef upplýsingar um slys verða til í tengslum við rafræna vöktun með öryggismyndavélum. Ef SORPA vinnur viðkvæmar persónuupplýsingar í samræmi við framangreint byggir vinnsla viðkvæmra persónuupplýsinga ávallt á skýrri heimild í 11. gr. persónuverndarlaga t.d. afdráttarlausu samþykki, lagaheimild eða vegna laganauðsynja.

Persónuupplýsingar um þig geta verið afhentar til þriðju aðila ef slíkt skylt samkvæmt lögum, s.s. til stjórnvalda, löggæslu- og skattyfirvalda eða dómstóla. Á grundvelli lagaskyldu er SORPU t.a.m. skylt að skila skjölum og gögnum til Þjóðskjalasafns Íslands á grundvelli laga nr. 77/2014 um opinber skjalasöfn.

Að auki kann SORPA að veita þriðju aðilum aðgang að persónuupplýsingum þegar það er nauðsynlegt vegna rekstrar og þjónustu. Þetta á við um aðila sem veita upplýsingatækniþjónustu, annast hýsingu kerfa eða veita aðra þjónustu sem tengist vinnslu persónuupplýsinga og er hluti af starfsemi SORPU. Dæmi um slíka aðila eru fjárhagsupplýsingastofur (s.s. Creditinfo), innheimtuaðilar og greiðslumiðlunarfyrirtæki. Í vissum tilvikum geta slíkir aðilar talist vera vinnsluaðilar og gerir SORPA þá vinnslusamning við viðkomandi aðila, þar sem trúnaður og öryggi þeirra persónuupplýsinga sem unnið er með er tryggt, í samræmi við kröfur persónuverndarlaga.

Fjárhagsupplýsingastofur geta fengið aðgang að upplýsingum þegar framkvæma þarf lánshæfismat í tengslum við reikningsviðskipti eða ef skráning í vanskilaskrá verður nauðsynleg vegna vangoldinna krafna. Ef til innheimtu kemur vegna krafna SORPU getur byggðasamlagið einnig þurft að miðla persónuupplýsingum til samstarfsaðila sem aðstoða SORPU við innheimtu Ennfremur kann SORPA að miðla persónuupplýsingum þínum til greiðslumiðlunarfyrirtækja, svo sem banka eða kortafyrirtækja, til að hægt sé að ljúka greiðslu fyrir umsamda vöru eða þjónustu — meðal annars í tengslum við samningssamband þitt við SORPU, eða ef þú ert tengiliður fyrir fyrirtæki sem hefur slíkt samband.

Framangreindir þriðju aðilar kunna að vera staðsettir utan Íslands. SORPA miðlar þó ekki persónuupplýsingum utan Evrópska efnahagssvæðisins nema slíkt sé í samræmi við ákvæði persónuverndarlaga, s.s. á grundvelli staðlaðra samningsskilmála framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins eða auglýsingar Persónuverndar um ríki sem veita persónuupplýsingum fullnægjandi vernd.

Með notkun á samfélagsmiðlasíðum SORPU, s.s. Facebook, safnast tölfræðiupplýsingar um heimsóknir á síðuna sem byggðasamlagið vinnur ásamt viðkomandi samfélagsmiðlaþjónustu. Í tengslum við þá vinnslu koma aðilar fram sem svokallaðir sameiginlegir ábyrgðaraðilar. Við hvetjum þig því til að kynna þér vel persónuverndaryfirlýsingar þeirra.

Persónuverndarlög veita öllum einstaklingum þ.m.t. viðskiptavinum, og öðrum sem SORPA kann að vinna persónuupplýsingar um, ákveðin réttindi. Þú átt almennt rétt á að:

• fá staðfestingu á því hvort við vinnum persónuupplýsingar um þig og ef svo er fá aðgang og afrit af persónuupplýsingum þínum, standi hagsmunir annarra því ekki í vegi, s.s. vegna réttinda annarra sem skulu vega þyngra. Þá áttu jafnframt rétt á ákveðnum lágmarksupplýsingum um tilhögun vinnslu sem m.a. eru veittar í yfirlýsingu þessari.
• fá persónuupplýsingar þínar fluttar til annars ábyrgðaraðila ef þú hefur afhent SORPU persónuupplýsingar á rafrænu formi og slíkur flutningur er tæknilega mögulegur. Einungis er um að ræða persónuupplýsingar sem afhentar hafa verið á grundvelli samþykkis þíns eða vegna framkvæmdar samnings og eru unnar með sjálfvirkum hætti.
• óska eftir því að rangar eða tilteknar persónuupplýsingar um þig verði leiðréttar ef þær eru rangar eða óáreiðanlegar, eftir því sem lög nr. 77/2014 um opinber skjalasöfn heimila. Þú getur einnig hvenær sem er uppfært grunnupplýsingar um þig á þjónustuvef SORPU. [ESM1] þess að rangar, villandi eða ófullkomnar persónuupplýsingar um þig sæti leiðréttingu.
• óska eftir að persónuupplýsingum um þig sé eytt í afmörkuðum tilvikum ef skilyrði persónuverndarlaga um eyðingu eiga við, eftir því sem lög nr. 77/2014 um opinber skjalasöfn heimila.
• andmæla vinnslu persónuupplýsinga sem byggir á lögmætum hagsmunum SORPU eða fer fram í þágu beinnar markaðssetningar.
• fara fram á að vinnsla persónuupplýsinga þinna sé takmörkuð tímabundið vegna sérstakra aðstæðna hjá þér.
• sæta ekki sjálfvirkri ákvarðanatöku nema hún fari fram samkvæmt skilyrðum persónuverndarlaga og þegar hún fer fram átt þú rétt á mannlegri íhlutun og útskýringu á því hvernig sjálfvirk ákvarðanataka er fengin, sbr. nánari umfjöllun í kafla 9.
• afturkalla samþykki þitt um að SORPA megi safna, skrá, vinna eða geyma persónuupplýsingar þínar, þegar vinnsla byggist á þeirri heimild.
• leggja fram kvörtun hjá eftirlitsyfirvaldi sjáir þú ástæðu til þess.

Réttindi þín eru ekki fortakslaus og lög eða reglugerðir kunna að heimila eða skylda SORPU til að hafna beiðni þinni um að nýta þér umrædd réttindi. Réttur þinn til að andmæla vinnslu persónuupplýsinga þinna vegna beinnar markaðssetningar er þó ávallt fortakslaus.

Þú hefur einnig rétt á að leita til persónuverndarfulltrúa byggðasamlagsins og/eða leggja fram kvörtun hjá Persónuvernd teljir þú SORPU ekki vinna persónuupplýsingar þínar í samræmi við persónuverndarlög. Netfang persónuverndarfulltrúa er personuvernd@sorpa.is. Upplýsingar um Persónuvernd má finna á heimasíðu stofnunarinnar, www.personuvernd.is.

SORPA varðveitir aðeins persónuupplýsingar eins lengi og þörf krefur miðað við tilgang vinnslunnar, í samræmi við ákvæði laga og varðveislustefnu byggðasamlagsins. Almennt eru persónuupplýsingar varðveittar á meðan á viðskiptasambandi stendur, eins lengi og lög kveða á um eða lögmætir hagsmunir félagsins krefjast og málefnaleg ástæða gefur tilefni til. Sem dæmi er persónuupplýsingum sem verða til við rafræna vöktun sjálfvirkt eytt að 30 dögum liðnum, nema lög kveði á um annað eða laganauðsyn krefji s.s. til að geta stofnað, haft uppi og eftir atvikum varið réttarkröfur, einkum í dómsmáli.

SORPA hefur afhendingarskyldu á grundvelli laga nr. 77/2014 um opinber skjalasöfn og eftir atvikum annarra lagaákvæða sem gilda um vistun gagna byggðasamlagsins. Það þýðir að SORPU er óheimilt að ónýta eða farga nokkru skjali sem fellur undir gildissvið laganna, nema með lagaheimild eða sérstakri heimild þjóðskjalavarðar. Almennt er gögnum og skjölum skilað til Þjóðskjalasafns að 30 árum liðnum frá tilurð þeirra.

SORPA leggur ríka áherslu á að tryggja öryggi persónuupplýsinga og hefur innleitt skipulagslegar og tæknilegar öryggisráðstöfunum í þeim tilgangi. Dæmi um slíkar ráðstafanir eru aðgangsstýringar og aðgerðaskráning í upplýsingakerfum og hugbúnaði, notkun eldveggja, örugg innskráning svo dæmi séu tekin auk þess sem starfsfólk fær reglulega þjálfun og fræðslu um persónuvernd og upplýsingaöryggi. Þessum ráðstöfunum er ætlað að koma í veg fyrir mannleg mistök, þjófnað og svik og vernda öll gögn gegn óleyfilegum aðgangi, glötun, eyðileggingu, breytingum fyrir slysni og ólögmætri notkun.

SORPA leggur áherslu á að takmarka skuli aðgang að persónuupplýsingum við þá starfsmenn sem nauðsynlega þurfa slíkan aðgang starfa sinna vegna. Starfsfólk SORPU er jafnframt skylt til að gæta trúnaðar og tryggja öryggi persónuupplýsinga á meðan og eftir að það lætur af störfum fyrir SORPU.

SORPA hefur skjalfest verklag til að tryggja lögmæta meðferð og öryggi persónuupplýsinga þ.m.t. um skilvirk viðbrögð við öryggisbrestum eða öryggisatvikum sem og tilkynningarskyldu. Í slíkum tilvikum er Persónuvernd, viðeigandi eftirlitsstofnunum og eftir atvikum einstaklingum tilkynnt um öryggisbrest í samræmi við persónuverndarlög.

Ef til þess kemur að SORPA útbúi persónusnið um þig s.s. til að meta eða spá fyrir um ákveðna þætti er varða hagi þína, hegðun eða þjónustunotkun mun byggðasamlagið ávallt tryggja að slík vinnsla fari fram samkvæmt ákvæðum persónuverndarlaga. Sjálfvirk ákvarðanataka og gerð persónusniðs sem hefur mikil áhrif á hagsmuni þína fer einungis fram á grundvelli viðeigandi heimilda þ.m.t samþykkis.